ปัญหาลูกกระเดือกใหญ่ ผ่าตัดแก้ไขด้วยการทำศัลยกรรม
ลูกกระเดือก มีไว้ทำอะไร สำคัญไหม ?
ถ้ามองเผยๆ เหมือนจะเป็นอวัยวะที่ถูกลืม แต่ลูกกระเดือกมีหน้าที่สำคัญคือ เป็นกระดูกอ่อนที่ใหญ่ที่สุดในทั้งหมด 9 ชิ้น ของกล่องเสียง (เป็นโครงสร้างหนึ่งของกล่องเสียงนั่นเอง) โดยทั่วไปผู้หญิงจะมองเห็นไม่ชัดเท่าผู้ชาย เพราะลูกกระเดือกผู้ชายจะค่อนข้างใหญ่ มองเห็นได้ชัดเจนกว่า เพราะกระดูกไทรอยด์ของผู้ชายจะมีขนาดใหญ่กว่าผู้หญิง
ความแตกต่างของลูกกระเดือกผู้หญิง และลูกกระเดือกผู้ชาย
เคยสงสัยไหม ทำไม ลูกกระเดือกผู้ชาย ใหญ่กว่า ลูกกระเดือกผู้หญิง ?
จริงๆ แล้วตอนเด็กนั้นจะยังไม่แตกต่างกันมากนัก จะเริ่มแตกต่างกันเมื่อเริ่มเข้าสู่วัยรุ่น เพราะฮอร์โมนของผู้ชายจะเพิ่มขึ้น ทำให้เสียงผุ้ชายเปลี่ยน ซึ่งเป็นช่วงเดียวกันที่ลูกกระเดือกใหญ่ขึ้นด้วย
กล่องเสียงของผู้ชายใหญ่กว่าผู้หญิง และในผู้หญิงจะพบว่ามีไขมันตรงคอมากกว่าผู้ชาย ทำให้มองไม่เห็นลูกกระเดือกชัดเท่าไหร่
กระดูกไทรอยด์ของผู้ชายจะทำมุมตั้งฉาก คือ 90องศา ทำให้เห็นว่าลูกเดือกชัด ส่วนผู้หญิงกระดูกไทรอยด์จะทำมุมประมาณ 120 องศา คือค่อนข้างจะลาดเอียง ทำให้เห็นลูกกระเดือกไม่ชัดมาก แต่ก็ไม่ใช้ว่าผู้ชายทุกคนจะลูกกระเดือกใหญ่ ผู้ชายบางคนก็ไม่มีลูกกระเดือก ซึ่งอันนี้ก็แตกต่างกันตามบุคคล
การศัลยกรรมผ่าตัดลูกกระเดือก
ขั้นตอนที่ 1
- ก่อนเข้ารับการผ่าตัด 2 สัปดาห์ คนไข้ต้องงดยาแอสไพริน, ไอบริวโพรเฟ่น และวิตามิน E
- ก่อนเข้ารับการผ่าตัด 6-8 ชั่วโมง งดน้ำ งดอาหาร
- ก่อนผ่าตัดแพทย์จะให้ดมยาสลบ หรือให้ยาชา ขึ้นอยู่กับดุลพินิจของแพทย์
ขั้นตอนที่ 2
- เมื่อให้ยาชา หรือยาสลบแล้ว แพทย์จะกำหนดตำแหน่งที่จะทำการผ่าตัด เพื่อให้เห็นรอยแผลหลังผ่าตัดน้อยที่สุด แพทย์จะซ่อนรอยแผลไว้ใต้คาง
ขั้นตอนที่ 3
- เมื่อได้ตำแหน่งที่เหมาะสมแล้ว จึงเริ่มการผ่าตัดโดยการเปิดแผลตรงกระดูกอ่อน เปิดแผลยาวประมาณ 2-3 ซม. ถ้ากระดูกลูกกระเดือกแข็งมาก แพทย์จะใช้เครื่องมือแพทย์ในการกรอกระดูกให้มีขนาดเล็กลง หรือทำการตัดกระดูกออก
- เมื่อตกแต่งกระดูกเป็นที่เรียบร้อย ก็ทำการเย็บปิดแผล
ระยะเวลาในการผ่าตัดลูกกระเดือก ประมาณ 1 ชั่วโมง ข้อสำคัญที่ควรทราบคือ การผ่าตัดกระดูกอ่อนออกต้อง เอาออกไปในปริมาณที่เหมาะสม ไม่มากเกินไป เพราะอาจส่งผลกระทบต่อเส้นประสาทของกล่องเสียง หรือกล้ามเนื้อบริเวณนั้นได้
หลังผ่าตัดคนไข้ควรพักฟื้นอย่างน้อย 2 วันแล้วจึงไปทำกิจกรรมตามปกติ
การดูแลหลังผ่าตัดลูกกระเดือก
- 2 สัปดาห์แรควรงดใช้เสียง เพราะแผลยังไม่หายดี
- ทาครีมแก้อักเสบเช้าเย็น เพื่อให้แผลแห้งและหายเร็วขึ้น
- มาตัดไหมตามที่แพทย์นัด โดยทั่วไปแพทย์จะนัดตัดไหมหลังผ่าตัด 5 วัน
- จะมีรอยแผลบริเวณคอในช่วงหลังผ่าตัด 1 เดือนแรก และรอยแผลจะค่อยๆ จางลง
- หลังผ่าตัดลูกกระเดือก ควรนวดเบาๆ บริเวณลำคอด้วยครีม จะช่วยให้แผลไม่ตึงมากเกินไป
- หลังผ่าตัด 2 สัปดาห์ สามารถทายาลดรอยแผลเป็น ทาครีมกันแดด และวิตามินบำรุงได้ตามปกติ
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นหลังผ่าตัดลูกกระเดือก
ในช่วงสัปดาห์แรกหลังผ่าตัดศัลยกรรม คนไข้อาจมีเสียงแหบพร่า หรือเสียงเปลี่ยนไปจากเดิม การกลืนน้ำหรืออาหารอาจทำได้ยาก สาเหตุที่เป็นแบบนั้นก็เพราะ การผ่าตัดเป็นการตัดเอากระดูกอ่อนของลูกกระเดือกออก เพื่อให้ลูกกระเดือกมีขนาดเล็กลง การผ่าตัดควรเลือกผ่าตัดลูกกระเดือกกับแพทย์ที่มีความชำนาญ ผลข้างเคียงก็จะน้อยลง
